Η καρδιά και τα γειτονικά όργανα

Τα περισσότερα όργανα του ανθρώπινου σώματος βρίσκονται στις κοιλότητες του θώρακα και της κοιλιάς. Στην εικόνα παρατηρούνται: Τραχεία Η τραχεία αποτελεί ινοχόνδρινο σωλήνα και τη συνέχεια του λάρυγγα. Το μήκος της τραχείας ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και το άτομο, με μέσο όρο στους άνδρες 12 εκατοστά και στις γυναίκες 11 εκατοστά. Η τραχεία διχάζεται στους δύο βρόγχους στο ύψος του 4ου θωρακικού σπονδύλου. Βρόγχοι Οι βρόγχοι είναι δύο, αρχίζουν από την τραχεία και στη συνέχεια πορεύονται λοξά από τα έσω προς τα κάτω και έξω και εισέρχονται από την πύλη μέσα στο σύστοιχο πνεύμονα. Ο δεξιός βρόγχος είναι πιο ευρύς και βραχύς από τον αριστερό. Οι βρόγχοι αποτελούνται από τρεις χιτώνες, οι οποίοι από τα έξω προς τα έσω είναι ο ινοχόνδρινος, ο μυικός και ο βλεννογόνος. Πνεύμονες Οι πνεύμονες είναι δύο, ο κάθε πνεύμονας βρίσκεται στη σύστοιχη κοιλότητα του υπεζωκότα και έχει σχήμα κώνου, του οποίου η έσω μοίρα έχει κοπεί κάτα μήκος. Ο δεξιός πνεύμονας είναι πιο ογκώδης και πιο βαρύς από τον αριστερό και γενικά οι πνεύμονες είναι πιο βάρεις στους άνδρεςαπό τις γυναίκες. Στο πνεύμονα μορφολογικά διακρίνουμε τη βάση, την κορυφή, τις δύο επιφάνειες, έσω και έξω, και τρία χείλη. Στην έσω επιφάνεια κάθε πνεύμονα βρίσκεται η πύλη του πνεύμονα, από την οποία εισέρχεται στον πνεύμονα ο σύστοιχος βρόχος, ο σύστοιχος κλάδος της πνευμονικής αρτηρίας, οι βρογχικές αρτηρίες και τα νεύρα, και εξέρχονται οι πνευμονικές και βρογχικές φλέβες, όπως και τα λεμφαγγεία. Οι πνεύμονες διαιρούνται με βαθειά σχισμή τη μεσολόβια, σε λοβούς. Ο δεξιός πνεύμονας διαιρείται σε τρεις λοβούς, τον άνω, το μέσο και το κάτω και ο αριστερός πνεύμονας σε δύο λοβούς, τον άνω και κάτω. Ο κάθε πνεύμονας αποτελείται από το βρογχικό δένδρο, την πνευμονική ουσία, από αγγεία και νεύρα και περιβάλλεται εξωτερικά από τον περισπλάγχνιο υπεζωκότα. Στομάχι Το στομάχι αποτελεί τη συνέχεια του οισοφάγου και είναι η πιο διευρυσμένη μοίρα το πεπτικού σωλήνα. Βρίσκεται στο πάνω μέρος της κοιλιάς, κάτω από το αριστερό υποχόνδριο, στο επιγάστριο και την ομφαλική χώρα. Στο στομάχι διακρίνουμε τον θόλο, το σώμα και τον πυλωρό. Το στομάχι βοηθά στην πέψη της τροφής ενώ με με τις περισταλτικές κινήσεις των μυϊκών ινών που το περιβάλλουν, το περιεχόμενο του προωθείται προς το λεπτό έντερο. Το μέγεθος και η χωρητικότητα του στομάχου ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τις συνήθειες του κάθε ατόμου. Λεπτό έντερο Το λεπτό έντερο αποτελεί τη συνέχεια του στομάχου και εκτείνεται από τον πυλωρό μέχρι το παχύ έντερο. Διακρίνεται σε δωδεκαδάκτυλο, νήστιδα και ειλεό. Το λεπτό έντερο έχει διάμετρο περίπου 2,5 εκατοστά και μήκος 6-7 μέτρα. Ο βλεννογόνος του λεπτού εντέρου παρουσιάζει πολυάριθμες πτυχές οι οποίες εμφανίζουν προσεκβολές, τις εντερικές λάχνες. Στο λέπτό έντερο ολοκληρώνεται η πέψη και γίνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών της τροφής. Παχύ έντερο Το παχύ έντερο έχει μήκος περίπου 1,5 μέτρο και η διάμετρός του μειώνεται από το τυφλό προς το ορθό. Διακρίνεται σε τυφλό, ανιόν, εγκαρσιο, κατιόν, σιγμοειδές και ορθό. Στο παχύ έντερο αποθηκεύεται προσωρινά το υλικό που δεν έχει υποστεί πέψη μέχρι να αποβληθεί. Στο διάστημα αυτό γίνεται απορρόφηση νερού, αλάτων και ορισμένων βιταμινών, κυρίως της βιταμίνης Κ, που συμμετέχει στην πήξη του αίματος. Ήπαρ Το ήπαρ αποτελεί τον μεγαλύτερο αδένα του σώματος και βρίσκεται στο πάνω τμήμα της κοιλιακής κοιλότητας, κάτω από το διάφραγμα, καταλαμβάνοντας το δεξιό υποχόνδριο. Το βάρος του στους άνδρες κυμαίνεται μεταξύ 1400-1800 gr και στις γυναίκες μεταξύ 1200-1400 gr. Το ήπαρ διακρίνεται σε δύο λοβούς, τον δεξιό, που αποτελεί πάνω από το 75% και τον αριστερό, που αποτελεί το 25% της επιφάνειας του ήπατος. Όλα τα ηπατικά κύτταρα παράγουν συνεχώς μικρές ποσότητες χολής, η οποία ρέει προς το δωδεκαδάκτυλο ή προς τη χοληδόχο κύστη, όπου και αποθηκεύεται. Στο ήπαρ προσέρχεται αίμα από την ηπατική αρτηρία, η οποία επιτελεί τη θρέψη του, και από την πυλαία φλέβα, η οποία μεταφέρει στο ήπαρ χρήσιμα συστατικά, από τα οποία το ήπαρ παρασκευάζει τα προϊόντα τα οποία εκκρίνει, όπως η ουρία, το ινωδογόνο, η προθρομβίνη και άλλες ουσίες. Στο ήπαρ επίσης γίνεται η αποδόμηση του γλυκογόνου. Πάγκρεας Το πάγκρεας βρίσκεται μπροστά από το οπίσθιο κοιλιακό τοίχωμα, πίσω από το στομάχι. Έχει μήκος 10-15 cm, παρουσιάζει σχήμα σφηνοειδές και διακρίνεται σε κεφαλή, σώμα και ουρά. Το πάγκρεας αποτελεί αδένα με εξωκρινή και ενδοκρινή μοίρα. Η εξωκρινής μοίρα παράγει το σπουδαιότερο από τα πεπτικά υγρά, το παγκρεατικό υγρό, ενώ η ενδοκρινής μοίρα παράγει την ινσουλίνη, η οποία ρυθμίζει το μεταβολισμό των υδατανθράκων στον οργανισμό, καθώς και άλλες ορμόνες. Σπλήνας Ο σπλήνας βρίσκεται στο πάνω μέρος της κοιλιάς στο βάθος του αριστερού υποχόνδριου. Το σχήμα, το μέγεθος, το βάρος και η χροιά του σπληνός ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Συνήθως έχει μήκος 12cm, πλάτος 7 cm και πάχος 3 cm, ενώ το βάρος του κυμαίνεται από 150-200 gr. Ο σπλήνας επιτελεί διάφορες λειτουργίες. Στα έμβρυα χρησιμεύει για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Μετά τον τοκετό χρησιμεύει για την παραγωγή λεμφοκυττάρων και για την καταστροφή των γερασμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων. Επίσης με το δικτυοενδοθηλιακό σύστημα χρησιμεύει για την άμυνα του οργανισμού, ενώ ακόμη αποτελεί μια δεξαμενή, ικανή να παραλάβει μεγάλη ποσότητα αίματος, ρυθμίζοντας την κυκλοφορία.

Κοιλιογραφία αριστεράς κοιλίας

Τι είναι η κοιλιογραφία της αριστεράς κοιλίας;

Κοιλιογραφία της αριστεράς κοιλίας

Ειδικός καθετήρας εισάγεται στην αριστερή κοιλία όπου γίνεται έγχυση σκιαστικού υλικού με ταυτόχρονη ακτινοσκόπηση και κινηματογράφηση αυτής. Η έγχυση σκιαστικού στην αριστερή κοιλία και η ακτινοσκόπηση της ονομάζεται κοιλιογραφία. Στη κοιλιογραφία παρατηρείται η κινητικότητα των τοιχωμάτων της αριστερής κοιλίας (ίδε πίνακα πιο κάτω), τυχόν παλινδρόμηση σκιαγραφικού υλικού στον αριστερό κόλπο (ανεπάρκεια μιτροειδούς), ή τυχόν ανευρύσματα της αριστερής κοιλίας. Επίσης γίνονται αιμοδυναμικές μετρήσεις (μετρείται η πίεση στην αριστερή κοιλία και την αορτή), όπως επίσης υπολογίζεται το κλάσμα εξώθησης της αριστερής κοιλίας (ποίο ποσοστό αίματος απ' όλο όσο περιέχεται στην αριστερή κοιλία εξωθείται σε κάθε καρδιακό κύκλο).

Η έγχυση με ειδικό εγχυτή 40-50 mg ακτινοσκιαστικής ουσίας στην αριστερή κοιλία, με σκοπό τη σκιαγράφηση της στις διάφορες φάσεις του καρδιακού κύκλου -συστολής και διαστολής - αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της εκτίμησης της λειτουργίας της σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο.
Η αριστερή κοιλιογραφία, με τις πληροφορίες που δίνει, συμπληρώνει την κλινική εικόνα, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και τη στεφανιογραφία. Αιμοδυναμική μελέτη ασθενούς που δεν συμπεριλαμβάνει αριστερή κοιλιογραφία θεωρείται ατελής. Η κινηματοαγγειογραφική μελέτη της αριστερής κοιλίας δίνει πληροφορίες για τη γεωμετρία της καρδιακής σκιάς (διαμέτρους και πάχος τοιχώματος). Με τη σύγχρονη μέτρηση των διαμέτρων και των πιέσεων της αριστερής κοιλίας, καθώς και των μηχανικών παραμέτρων του μυοκαρδίου, μπορεί να εκτιμηθεί, κάτω από κλινικές συνθήκες ρουτίνας, η όλη λειτουργία της αριστερής κοιλίας, όπως ακριβώς ο φυσιολόγος μελετάει τις διάφορες παραμέτρους συσταλτικότητας του μυοκαρδίου από μια απομονωμένη δέσμη καρδιακού μυός. Η αριστερή κοιλιογραφία επιτρέπει έτσι την ακριβή εκτίμηση της αριστερής κοιλιακής υπερτροφίας και διάτασης καθώς και τον ποσοτικό προσδιορισμό της μυοκαρδιακής λειτουργίας, που είναι πολύ σημαντική από κλινική άποψη.

Αριστερή κοιλιογραφία φυσιολογικού ατόμου κατά τη διάρκεια της συστολής και της διαστολής

Η αριστερή κοιλιογραφία επιτυγχάνεται με τη χρησιμοποίηση ενός ειδικού καθετήρα, του Pigtail, που παρουσιάζει κυρτό το τελικό άκρο του και πολλαπλές οπές. Η κατασκευή του βοηθάει στη γρήγορη χορήγηση μεγάλων ποσοτήτων ακτινοσκιαστικής ουσίας, με ελάττωση της πιθανότητας πρόκλησης έκτοπων συστολών και ενδοκαρδιακής τρώσης. Ο καθετήρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τη μηριαία ή βραχιόνια αρτηρία.
Οι χρησιμοποιούμενοι σήμερα εγχυτές ροής βοηθούν το χειριστή να διαλέξει τον όγκο και την ταχύτητα ροής της ακτινοσκιαστικής ουσίας. Οι εγχυτές αυτοί αναπτύσσουν αυτόματα την αναγκαία πίεση, για τη χορήγηση του όγκου της ακτινοσκιαστικής ουσίας που καθορίστηκε από το χειριστή. Η αριστερή κοιλία μελετάται σε δύο προβολές: τη δεξιά πρόσθια λοξή (30 μοίρες) και την αριστερή πρόσθια λοξή (60 μοίρες). Στη δεξιά πρόσθια λοξή προβολή εκτιμάται καλύτερα η κινητικότητα του πρόσθιου, κορυφαίου και κάτω τμήματος του τοιχώματος της αριστερής κοιλίας, καθώς και η τυχόν ύπαρξη μιτροειδικής ανεπάρκειας. Στην αριστερή πρόσθια λοξή προβολή προσδιορίζεται καλύτερα η ακεραιότητα και η κινητικότητα του μεσοκοιλιακού διαφράγματος, καθώς και η ανατομία της αορτικής βαλβίδας. Η κοιλιογραφία καταγράφεται σε κινηματογραφική ταινία ή βίντεο. Τέλος η μέτρηση της τελοδιαστολικής πίεσης και του κλάσματος εξώθησης θεωρούνται ουσιώδεις για την εκτίμηση της κλινικής εικόνας και της λειτουργικότητας του μυοκαρδίου, καθώς και ως προεγχειρητικοί δείκτες προγνωστικής αξίας.
Επιπλοκές της αριστερής κοιλιογραφίας, εκτός των αναφερόμενων στο κεφάλαιο των ακτινοσκιαστικών ουσιών, είναι:

• αρρυθμίες που οφείλονται στον ερεθισμό του τοιχώματος της αριστερής κοιλίας από τον καθετήρα
• ενδομυοκαρδιακή έγχυση της ακτινοσκιαστικής ουσίας ή διάτρηση του τοιχώματος της αριστεράς κοιλίας
• συστηματική εμβολή από θρόμβους που βρίσκονται μέσα στον καθετήρα ή στην αριστερή κοιλότητα

Η συσταλτικότητα κάθε τμήματος της αριστεράς κοιλίας  αναφέρεται ως:
Φυσιολογική	Φυσιολογική κινητικότητα
Υποκινητική	Η ταχύτητα και το μέγεθος της κινητικότητας είναι ελαττωμένες
Ακινητική	Απουσία κινητικότητας
Δυσκινητική	Παράδοξη τοιχωματική κινητικότητα (το τοίχωμα κατά τη συστολή κινείται )
Ανευρυσματική	Ανευρυσματική διάταση με καθορισμένα όρια